پاماکاریستوس: زیباترین کلیسای ناشناخته در استانبول

پاماکاریستوس: زیباترین کلیسای ناشناخته در استانبول

موزه فتحیه استانبول که با نام کلیسای پاماکاریستوس(Pammakaristos) هم شناخته می شود در محله چهارشنبه و منطقه فاتیح استانبول واقع شده و یکی از مهم‌ترین کلیساهای ارتدکس یونانی در دوران امپراتوری روم شرقی بوده است. این کلیسا که بخشی از آن از سال ۱۵۹۱ به مسجد تبدیل شد، دارای بخش دیگری است که به‌عنوان موزه فعالیت کرده و گردشگران می‌توانند در آن از کاشی‌کاری‌های شگرف دیدن کنند.

پاماکاریستوس پس از مسجد ایاصوفیه و کلیسای کورا بیشترین میزان از کاشی‌کاری‌ها را داشته و گردشگران به‌محض ورود به داخل کلیسا متوجه این موضوع می‌شوند. این سازه متعلق به اواخر دوران روم شرقی بوده و یکی از نمونه‌های بسیار مهم از معماری دوره امپراتوران پالایولوگان (آخرین سلسله امپراتوری روم شرقی) است.

درباره کلیسای پاماکاریستوس(موزه فتحیه)

کلیسای پاماکاریستوس، مشهورترین کلیسای دوره بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) است. این کلیسا بین دو قرن یازدهم و دوازدهم ساخته شد. نام این کلیسا از کلمه ای یونانی به معنای “مادر مقدس خداوند”، گرفته شده است. این کلیسا در محله فاتیح استانبول در ترکیه ساخته شد و برجسته ترین نمونه معماری پالائولوگوس قسطنطنیه است.

پالائولوگان، شناخته شده ترین خانواده زمان بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) و قسطنطنیه پایتخت روم بود. این شهر ثروتمندترین شهر دوره فرمانروایی عثمانی و بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) بوده است. نفوذ این خانواده و این شهر در معماری این کلیسا کاملا آشکار است.

معماری این بنا که نشان دهنده مهارت فنی مردم آن زمان است، برای توریست ها بسیار جالب توجه است. زیباترین گنبد این بنا، در پاراکلسیون قرار دارد. این گنبد از جمله زیباترین هنرهاست و در آن طرح های موزاییکی از حضرت مسیح و پیامبران کار شده است. به غیر از این بخش هنری، تصویر چند تکه ای از غسل تعمیم حضرت عیسی نیز در نزدیکی گنبد مرکزی پاراکلسیون وجود دارد.

سمت قسطنطنیه این کلیسا، با سه گنبد مزین شده است. این کلیسا که دربردارنده زیباترین طرح های موزاییکی از حضرت مسیح است، مشهورترین کلیساها در میان تمام معماری های دوره بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) است.

این کلیسا وقف ویرژین پاماکارسیتوس بوده است. امروزه بخشی از کلیسا که به مسجد تبدیل شده است هنوز هم وجود دارد اما کلیسای کوچک کناری، به موزه تبدیل شده است.

گالری عکس موزه فتحیه استانبول(کلیسای پاماکاریستوس)

تاریخچه کلیسای پاماکاریستوس(موزه فتحیه)

تاریخ نشان می دهد که این کلیسا توسط مایکل هفتم دوکالس ساخته شد و پس از آن معماران دیگری نیز وارد این پروژه شدند. ساخت این کلیسا در طول حکومت بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) به پایان رسید. در طول دوره حکومت پالائولوگان، کلیساهای کوچکی نیز در اطراف این کلیسا ساخته شدند. پالائولوگان، بانفوذترین و بلندمرتبه ترین خانواده دوره بیزانتین (دوره سلطنت روم شرقی) بودند. در نمای خارجی و داخلی این کلیسا، شعرهایی از شاعر معروف مذهبی که شهرت او به اندازه مانوئل فیلز بود، حکاکی شده است. پس از تسلط حکومت عثمانی بر این منطقه، این کلیسا توسط سلطان مراد دوم به مسجد تبدیل شد.

پس از تبدیل کلیسا به مسجد، نام فتیح کامی بر آن نهاده شد. برای اینکه در مسجد فضای بیشتری برای نماز خواندن به وجود آید، دیوارهای داخلی برداشته شدند. با این وجود، در آن زمان در دیگر تصاویر و طرح های موجود در کلیسا تغییری ایجاد نشد.

این کلیسا به دو علت جاذبه گردشگری استانبول محسوب می شود. اول اینکه در این کلیسا تلاش معماران بزرگ آن دوره نشان داده شده است و دوم اینکه این کلیسا نشان دهنده میزان رواج مذهب مسیحیت در خلال دوره حکومت روم شرقی است و نشان می دهد که این مذهب پس از شروع حکومت عثمانی تا چه اندازه سقوط کرد.

مهمترین ویژگی کلیسای پاماکارسیتوس، ساختار موزاییک ها و گنبدهای آن است. این طرح های موزاییکی، عیسی مسیح را در موقعیت های مختلف نشان می دهند. این مسجد طی چند جنگ دچار آسیب شد و به همین علت است که بیشتر بخش های کلیسا از بین رفته اند. این مسجد توسط موسسه بیزانتین آمریکا تحت برنامه نوسازی قرار گرفت. موزاییک ها بیش از بخش های دیگر آسیب دیدند. از این رو این سازمان برای بازسازی آن ها تلاش زیادی کرده است. در موزه و کلیسا، قطعاتی از این موزاییک ها به چشم می خورد.

نحوه دسترسی به موزه فتحیه استانبول
موزه فتحیه استانبول در محله بالات و بخش فتحیه استانبول قرار دارد که بهترین روش برای رفتن به این موزه استفاده از اتوبوس و پیاده شدن در ایستگاه فتحیه و یا فنر است.
در اطراف این موزه باشکوه کافه رستوران‌های زیادی وجود دارد که پس از بازدید از موزه می‌توانید در آن‌ها به استراحت و صرف غذا بپردازید. همچنین مراکز خرید و شاپ استور های آن منطقه مکان مناسبی برای خرید سوغاتی هستند.

موزه فتحیه استانبول در تمام روزهای هفته به جز چهارشنبه‌ها به روی بازدید کنندگان گشوده است.
ساعت مراجعه به این موزه از ساعت ۹:۳۰ صبح تا ۵ بعد از ظهر می‌باشد.

نقشه و موقعیت جغرافیایی کلیسای پاماکاریستوس استانبول