ماجرای بوزا، نوشیدنی محبوب زمستانی در ترکیه
بوزا، یکی از محبوبترین نوشیدنیهای زمستانی، یک نوشیدنی تخمیری است که نه فقط در ترکیه، بلکه در کشورهایی مثل قزاقستان، قرقیزستان، آلبانی، بلغارستان، مقدونیه، مونتهنگرو و کوزوو، تاریخچهی دیرینهای دارد. در این مقاله نگاهی به سنت نوشیدن بوزا در ترکیه، و نیز بهترین مکانها برای تهیهی این نوشیدنی با طعم مطلوب، انداختهایم.
نوشیدنیهای تخمیری حاصل از آرد غلات یا گندم اولین بار در هزارهی هشتم و نهم پیش از میلاد مسیح در دوران بومیان آناتولی و بینالنهرین پدید آمدند. در طول قرن دهم میلادی، این نوشیدنی «بوزا» نام گرفت، و در میان مردم ترک آسیای مرکزی محبوب شد، و بعد از آن به قفقاز و کشورهای بالکان گسترش یافت. در زمان امپراتوری عثمانی، که تمام چیزهای مرتبط با دنیای آشپزی رونق گرفت، بوزا نیز دوران طلایی خود را میگذراند.
به خاطر وجود مقدار بسیار اندک الکل، این نوشیدنی در قرن هفدهم، زمانی که سلطان محمد چهارم مصرف نوشیدنیهای الکلی از جمله بوزا را ممنوع اعلام کرد، با مشکلاتی مواجه شد. بعد از حکومت او، این ممنوعیت در طول تاریخ چندین بار تقویت و تضعیف شد تا زمانی که در قرن نوزدهم یک نسخهی شیرین و بدون الکل آن ارائه شد و از نسخهی ترش و الکلی آن محبوبیت بیشتری یافت. در طول همین دوران، یعنی سال 1876 بود که برادران حاجی ابراهیم و حاجی صدیق یک فروشگاه بوزا در منطقهی «وفا» در استانبول تأسیس کردند که همچنان بهترین نوشیدنی بوزا را در شهر عرضه میکند. وقتی فروشگاه Vefa Bozacısı افتتاح شد، به سرعت در میان سلطانها و اشرافیهایی که قبلاً در این محله ساکن بودند محبوبیت یافت. این فروشگاه که توسط نوادگان مالکان اصلی آن اداره میشود، همچنان یکی از مکانهای خاطرهانگیز استانبول برای صرف این نوشیدنی به شیوهی سنتی آن است. در این فروشگاه حتی میتوانید لیوانی که قدمت آن به سال 1937 برمیگردد، و مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه، از آن استفاده میکرد را ببینید.
بوزا از ارزن پوستکنده که در آب جوشیده و سپس برای سرد شدن در ظروف پهن ریخته میشود، تهیه میشود. بعد از صاف کردن آن، آب و شکر به ترکیب اضافه میشود، و یک طعم بسیار شیرین اما تند و خوشایند به دست میآید. بوزا به خاطر غلظتی که دارد همراه با یک قاشق سرو میشود و طعم آن کمی سلیقهای است. بر روی این نوشیدنی همیشه دارچین یا لب لبی (نخودچی) ریخته میشود. در زمستان، دستفروشهای دورهگرد در مناطق خاصی شروع به فروش بوزا در قوطیهای دردار کوچک و با سبک خاص خود میکنند، بهگونهای که توجه همه را به بوزا معطوف میسازند. حتی اورهان پاموک نیز در رمان خود به نام «بیگانگی در ذهنم» به خاطرهی رمانتیک خود در مورد فروشندهای که در خیابانها میگردد و صدا میزند «بووو-زااا!» اشاره میکند. این رمان داستان زندگی شخصیت اصلی و فروشندهی دورهگرد بوزا، Mevlut Karataş را روایت میکند که در دوازده سالگی به استانبول میآید و در شهری که به سرعت در اطراف او در حال تغییر است، بزرگ میشود.
منبع:bit.ly/2t9pIqE