استانبول سرا مرجع اطلاعات استانبول برای فارسی زبانان
آداب و سنت قهوه ترک در تاریخ دیرینه آناتولی
سنت نوشیدن قهوه ترک جایگاه مهمی در روابط اجتماعی مردم آناتولی بر عهده دارد.
آیا میدانید که آداب و سنن مربوط به قهوه ترک طی قرون متمادی بدون اینکه دستخوش تغییر شود تا به امروز مرسوم شده است؟
قهوه که حدود 500 سال پیش در سرزمین عثمانی شناخته شده ومصرف آن با سرعت رواج یافت، با تاریخچه، سازههایی که نامش را بدانها داده، ابزار و وسایل مورد استفاده در تهیه، نوشیدن ،سرو و نقشی که در روابط اجتماعی ایفا میکند، در فرهنگ ترک از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است. در اوایل قرن شانزدهم پس از فتح مصر و حجاز در دوره سلطان سلیمان قانونی امپراطور عثمانی، قهوه از طریق یمن به استانبول آورده شد.
در مدت زمان کوتاهی نه تنها در کاخ بلکه از سوی مردم بسیار مورد پسند واقع شده و امکان موسوم به قهوهخانهها که نام خود را از این نوشیدنی الهام گرفتند، در سرتاسر امپراطوری عثمانی دایر و رایج گردید. قهوهخانهها بهعنوان محل مطالعه کتاب و سرودن اشعار، ترتیب صحبتهای ادبی و بازیهای شطرنج و تخته نرد در مدت زمان کوتاهی به اماکن مهم زندگی اجتماعی دوره عثمانی تبدیل شدند. باز در این دوره تجار ونیزی که به ترکیه سفر میکردند، طعم قهوه را چشیده و این نوشیدنی خوشمزه پس از آن از امپرطوری عثمانی به اروپا و از آنجا نیز در سرتاسر جهان رواج یافت. ولی قهوه ترک از نظر تهیه و سرویس از کلیه قهوههای جهان متفاوت است.
در ترکیه بیشتر از دانه های بدون کافئین، قهوه آسیاب شده استفاده میشود. قهوه ترک یا با اضافه کردن شکر، شکر کم یا بدون شکر درست می شود. این قدیمی ترین روش رایج دم کردن قهوه در جهان است که همچنان بدون تغییر متداول است. قهوه ترک به طور سنتی با آب و راحت الحلقوم ترکی سرو می شود.
تفاله های قهوه که در ته قهوه باقی می مانند موجب رواج سنت فالگیری منحصر به فرد قهوه ترک شده است. با تفسیر اشکال موجود در ته فنجان، در مورد آینده کسی که فال گرفته، پیشگوییهایی انجام میگیرد.
عزیزان پذیرایی با قهوه ترک از میهمانان یکی از عناصر غیرقابل انصراف آداب و رسوم ترک است. قهوه ترک جز غیرقابل انصراف مراسم قبل از ازدواج بوده و یک نوشیدنی مورد پسند سنتی است که به بطور حتم در این مراسم با آن از میهمانان پذیرایی میشود. قهوه ترک که بر پایه فرهنگی بسیار غنی استوار است، در سال 2013 در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو جای گرفته است.
