کلیسای مترولوژی استانبول
کلیسای مترولوژی استانبول (Metroloji Kilisesi) در محله تاریخی بالات، واقع در منطقه فاتح استانبول قرار دارد. این کلیسا برخلاف بسیاری از کلیساهای ارتدکس دیگر، زیر نظر کلیسای ارتدکس یونانی فنر (Fener Rum Patrikhanesi) نیست، بلکه به کلیسای ارمنی اورشلیم وابسته است. هنوز به طور دقیق مشخص نیست این کلیسا در چه سالی ساخته شده، اما گمان میرود که همدوره با ایاصوفیه ساخته شده باشد. این کلیسا در سال ۲۰۲۴ به دلیل انجام تعمیرات، بهطور موقت به روی بازدیدکنندگان بسته شده و جماعت دائمی و فعالی ندارد. با این حال، هم بنای تاریخی آن و هم فضای اطرافش—بهویژه درختان چنار کهنسال در حیاط کلیسا—از دیدنیترین بخشهای این محله به شمار میآیند. یکی دیگر از عناصر جالبتوجه، نماد عقاب دو سر است که بر دیوار کلیسا نصب شده و نشانگر مقام پاتریک است.
آنچه کلیسای مترولوژی را به بنایی منحصربهفرد و خاص تبدیل میکند، جنبههای تاریخی و رازآلود آن است. یکی از این موارد، کشف برخی طومارهای امضاشده به نام ارشمیدس، ریاضیدان و فیزیکدان مشهور یونانی است. این دستنوشتهها که قدمتشان به قرن دهم میلادی بازمیگردد، حاوی محاسبات ریاضی بسیار مهمی هستند.
اما ادامهی این داستان جنبهای تلخ دارد: طومارها در سال ۱۹۰۶ توسط استادی از دانشگاه کپنهاگ کشف شدند و متأسفانه از ترکیه خارج و قاچاق شدند. حتی در سال ۱۹۹۸، یکی از این طومارها در یک حراجی در نیویورک با قیمت ۲ میلیون دلار فروخته شد. امروزه این آثار در موزه هنر والترز (Walters Art Museum) در شهر بالتیمور آمریکا نگهداری میشوند.
در حیاط این کلیسا درختان چنار با قدمتی نزدیک به ۵ هزار سال وجود دارد. هرچند این کلیسا بهطور منظم پذیرای بازدیدکنندگان نیست، اما هر سال فقط در روز ۲۳ آوریل (۳ اردیبهشت) برای برگزاری یک آیین مذهبی درهای خود را به روی عموم باز میکند.
اگر قصد دارید داخل کلیسا را ببینید، باید سفر خود را طوری تنظیم کنید که با این تاریخ و پایان مرمت همزمان باشد. اما اگر از ما بپرسید، حتی تماشای نمای بیرونی کلیسا نیز تجربهای شگفتانگیز است. اگر روزی گذرتان به بالات افتاد، حتماً بازدید از این بنای تاریخی و فرهنگی ارزشمند را از دست ندهید.
نقشه و موقعیت جغرافیایی کلیسای مترولوژی استانبول